Sophie
Sophie speelt alsof er niets aan de hand is. Ze is gewoon een meisje van bijna zes dat van meisjesdingen houdt. Als ik aanbel komt ze me haar mooie strik laten zien. Die heeft mama in haar haar gemaakt.
En dat is gelijk het laatste dat ze voor Sophie gedaan heeft. Sophie kan zich van de laatste twee jaar alleen een mama herinneren die wel heel lief is maar ook altijd op bed ligt. Vanmorgen heeft ze met haar laatste krachten Sophie’s strik nog in gedaan, en ze hebben nog geknuffeld – voor zover dat lukte. En nu kom ik met papa de uitvaart regelen.
Bij het bespreken blijkt dat er een lichte voorkeur is om te cremeren en ik hoor enkele bekende argumenten zoals “milieuvriendelijker”. Dat valt overigens wel mee. Maar papa moet de keuze maken, want ondanks haar ziekte had mama nooit haar uitvaartwensen bekend gemaakt. Dan kijk ik naar Sophie en vraag aan haar vader of het misschien beter zou zijn voor zijn kleine meisje als ze een plek heeft om naar terug te gaan, een plek die haar verbindt met mama. We praten wat en vader kiest voor begraven, om Sophie die plek te geven.
Kleine kinderen verwerken het overlijden van een ouder op een heel andere manier dan volwassenen dat doen. Meestal zie je het terug in hun spel. Het valt me echter op dat het bij Sophie nog helemaal niet binnen lijkt te zijn gekomen.
Het is ook belangrijk voor Sophie om later, in de pubertijd en daarna, te weten wat voor mooie dingen anderen over haar moeder verteld hebben. We spreken daarom af dat mijn vaste videograaf komt, om van de dag van de begrafenis een mooie videoreportage maken. Ingetogen en onopvallend maakt hij dan een kostbaar herinneringsdocument voor Sophie.
Als ik de volgende dag weer langs kom heb ik speciale Lego bij me. Het stelt een begraafplaats voor. Alles is er, ook een rouwauto, dragers en een kist. Samen spelen we de begrafenis, zodat Sophie weet wat er straks gebeuren gaat. “Kijk, dat ben ik. En wie ben jij? Waar is papa?” Sophie vindt het prachtig en laat me haar eigen Lego zien. Maar het overlijden van mama, dat lijkt nog niet binnen te komen…
Op de dag van de begrafenis komt Sophie me ’s ochtends tegemoet rennen, ik moet haar mooie schoentjes zien. Speciaal voor vandaag heeft ze haar mooiste kleren aan. Ze rent, lacht en speelt de hele dag honderduit. Na het laatste afscheid van de naaste familie en de vrienden, blijven papa en Sophie alleen bij het open graf achter. Ik neem afstand en geef ze de tijd en de ruimte. Dan zegt papa tegen Sophie “zeg maar dááááág, lieve mama” – en ineens dringt het door. Dikke tranen biggelen over haar wangen. Ik slik, en loop langzaam verder…
Dirk Timmer,
www.viahumana.nl
Via Humana Uitvaartverzorging
